مصادیق دشمنی وهابیت با مذاهب اهل سنت
وهابیت برابر اهل سنت با شـیوه های گونـاگونی، خصـومت مـی ورزنــد. آن هـا در تقابـل خصمانه میگویند: »مذاهب رسمی چهارگانـه ، اسـلامی نیسـتند و خداونـد آن هــا را نــازل نـکرده است و التزام به آن ها کفر است . همچنین وهابیان ، مقام پیشوایان مـذاهب را خفیف می شـمارند و بـه آن هـا حرمت نمی نهند. طبق عقیده آن ها، مسلمانان از فـرد معینـی «تقلید»نمیکنند. مـقلدان مـذاهب «مشرک اند و کتاب هایشان شرکیات است .
در ادامه به مواردی از هجمه های وهابیان میپردازیم :
الف . تحقیر امامان مـذاهب
یکـی از روش های دشمنی وهابیان ، اهانت به امامان مذاهب است . آن ها به پیشــوایان مـذاهب احترام نمیگزارند، ولی نام رهبران سلفی را بـا عـظمـت مـی بـرنـد. «ایـوبی »دربـاره دیدگاه اهانت آمیر وهابیان مـی نـویسد:
جای شگفتی است از فرقه وهـابیت ؛ زمـانی که آن ها نـام پیشـوای اهــل اســلام ، امــام اعظم و نام امـامان سـه گانه را می برند سـاده مـی آورند، مثلا میگوینـد ابوحنیفـه گفـت ، ولـی هر گاه سخن از ابن تیمیه به میان آید میگویند: «شـیخ الاسـلام »؛که این نوع لقـب بـرای ابـن تـیمیه نهایت تـعظیم بـه شـمار می آید.
وهابی ها کـتاب های مذاهب را نیز ارج نمیگزارند و عقاید آنان ، به ویژه دیوبنـدیهـا، را تمسخر میکنند. شمس سلفی میگوید: «برخی بـزرگان دیوبـندی درباره تبرکات مبتدعانه ، عقاید عجیبی دارنـد ... مـانند تـبرک بـه خـتم کتاب احیـاء العـلـوم غـزالـی ؛ مـن مـیگـویم ! آیـا تبرک به کتاب صوفی قبوری خرافی صـحیح اسـت ؟! و [تبـرک بـه ] کتـاب مثنـوی رومـی حـنفی امـام صـوفیان مولویه ، که دیوبندیان قرآن فارسی نامیدند؟
به عـلاوه ، وهـابی هـا بـا کـتاب هـای فقهی مـذاهب نیـز مواجهـه معاندانـه دارنـد و آن هـا را بـیارزش می داننـد. ایـوبی می نویسـد: «در مجـالس شـان کتـب فقهـی حنفیـه را اسـتهزا میکنند، چنان که برخی شاهدان دیده اند که جـماعتی از آن هـا در محـافلی چنـین رفتـاری داشته اند».و نیز همو می افزاید که وهابیـان مـیگوینـد: «قیاس هـای بیشـتر کتاب هـای متـأخرانی ماننــد هدایــه مرغینـانی، فتــاوی قاضـیخـان ، فتــاوا شــامیه رد المحتــار و ...ب یفایده اند و بـه کـار دانش نمی آیند، بلکه سـبب می شـود مـردم از نصـوص سـنت محـروم شوند. ای حنفی ها! بنگرید این [= ملاطاهر وهابی] گمراه چگونه کتاب های معتبر شما را مسخره میکند».
ب . اعلام نبود مذاهب در اسلام
دشمنی دیگر وهابیان این است کـه مـیگوینـد مـذاهب اربعـه در اوایـل اسـلام نبـود.
حاکمان در قرون بعدی آن ها را سـاخته اند؛ مقبـل الـوادعی، در اسـتفتایی کــه از او دربــاره مذاهب شـده است ، می نویسد: «مذاهب اربعه ساخته شده سلاطین است . در کتاب خـدا و سنت رسول الله (ص ) اثری به نام مـذهب وجود ندارد که دلالت کند فـرد مسـلمان بایـد بـه مذهب معینی از مـذاهب مـلتزم بـاشند» ابن قـیم جوزیـه نیـز مـذاهب را حـادث می دانـد و میگوید این بدعت زشتی است که در امت پدید آمده است . هـیچ یک از امـامان اسلام ، که مرتبه عالی و جایگاه والایی دارند، از آن سخن نگفته اند. خدا و رسولش آگـاه تــر اســت کــه آن ها مردم را به اطاعت از خود فراخوانده باشند و دورتر از آن است که مردم را به پیروی از عالم مـعینی ملزم دارنـد و نیـز دورتـر از آن اسـت کـه آن هـا مـردم را بـه اطاعـت از یکـی از مذاهب اربـعه مجبور کنند. همچنین امـیر صـنعانی به مصـنوع بـودن مـذاهب میپـردازد و گفتار ابن قیم را شاهد می آورد که مذاهب قبلا در اسلام نبوده و بعدا به وجود آمده است .
ج . تحریم تقلید مذاهب
تقلید مذاهب از اصول اعتقادی جمهور اهـل تسـنن بــه شـمار مـی رود. مطـابق اصـل مذکور، آن ها به فتوای یکی از «ائمه چهارگانه » عمل میکنند، اما وهابیان تقلیـد را جـایز نمی شمارند. ایوبی می نویسد آن ها [= وهابیان ] تقلید را حرام می داننـد.٥ مقبـل الـوادعی ، مـفتی مـعاصر وهابی، درباره حرمت تقلید میگوید «ما معتقدیم تقلید حرام و بـدعت اسـت ؛
در قرون مـفضله نـبود». هـمچنین وهابی هـا معتقدنـد اصـل تـقلیـد، شــرک اســت ؛ قنـوجی وهابی در پاسخ می نویسد:
تقلید مذاهب ، شرک است ! مقلدان را بنگرید؛ چگونه آن هـا بـه تقلیـد اولیـا و عالمـان میت ، متعبدند و اقرار کردند کـه فـهم کـتاب و سنت مخصوص علما است ! مقلدان به تقلید مـشرکانه صـالحان میپردازند. به تعابیر قوم و مکاشفات خـواب مشـایخ ، اعتمـاد میکننـد؛ آن ها کلام امت و امامـان را بـر کـلام خـدا و رسـولش تـرجیح مـی دهـنـد؛ نـمـی دانم آن هـا [مقلدان ] روز حساب و کتاب چه عذری دارند و از عذاب و عـقاب چگونه نجات می یابند؟
در این باره بزرگان مذاهب اسلامی، مانند عبدالقوی محمد ظهیرالدین نعمـانی مقلـد، می نویسد: «سلفی نماها تقلید از امامان مـذاهب چـهارگانه را شـرک می دانند.
د. تکفیر مذاهب
یکـی دیگـر از مواجهـات خصـمانه وهابیـت بـا مــذاهب اســلامی تکفیـر اسـت . آن هـا میگویند مردم با پیروی از مذاهب ، به بیراهه رفتند و از صراط سلف خارج شـدند. «اسـتاد حـریف » دربـاره این عـقیده وهابیت می نویسد:
هر کسی که با گروه وهابیت اندکی آشنایی داشـته و کـتب این هـا را مطالعه کـرده باشـد یا در مجالس شان شرکت کرده باشـد بـه خـوبی درک میکنـد کـه ایـن صــفت بـسـیار دیـده مـی شود، چنانچه این ها مسلمانان را به مسائل بسیارخرد [= کـوچکی] تکفیـر میکننـد و عقاید اجماعی اهـل سـنت و جماعت را شرک و کفر خطاب میکنند.
همچنین ، در جای دیگری می نویسد: «وهابی هـا تـمام عـلمای اسلام را مشتبه و گمراه میشمرند و فقط سخن خود و رهبرانشان را صحیح می دانند».بـنابراین ، وهـابیـان ، عقایـد پیروان مذاهب اسلامی را کفر می شمارند.
منبع گردآوری:
شیوه های وهابیت در مخالفت با اهل سنت، سید شفیع هاشمی،مجله ی سراج منیر :: بهار 1394 - شماره 1
